Người khác cùng những trải nghiệm cá nhân của họ mang đến những cơ hội học hỏi vô giá. Trải nghiệm của những người khác mang đến hai nguồn thông tin giá trị, hai thái độ, hai nhóm người có cùng những trải nghiệm tương tự nhau nhưng có những thành quả vô cùng khác biệt. Hàng ngày chúng ta có cơ hội gặp gỡ đại diện của cả hai nhóm trên. Mỗi nhóm đều tìm kiếm những khán giả riêng của mình và đều có ảnh hưởng đến những người chịu lắng nghe. Nhưng cả hai nguồn thông tin trên đều quan trọng. Một nguồn là ví dụ để chúng ta làm theo, và một nguồn là ví dụ để tránh đi theo “vết xe đổ” – một lời cảnh báo cần nghiên cứu nhưng không nên bắt chước.
Tất cả chúng ta đều nên học hỏi kinh nghiệm từ thất bại. Đó là một phần trong trải nghiệm của thế giới, một phần trong trải nghiệm sống. Tại sao phải học hỏi những thất bại? Để nhận biết điều gì là không nên làm.
Mọi kinh nghiệm đều có thể trở thành “thầy giáo” của chúng ta với điều kiện chúng ta học hỏi từ những thông tin đó và đưa giá trị của chúng vào cuộc sống của bản thân, có nhiều người cho rằng bằng mọi giá không nên giao lưu với những người không thành công trong cuộc sống và không tận dụng được những cơ hội tìm đến với mình, bởi lẽ họ sợ rằng chúng ta sẽ bị tiêm nhiễm những thói quen tệ hại, từ đó lặp lại những sai lầm đáng tiếc của họ. Tuy vậy, có người đã nói một câu rất thông thái rằng: “Những ai không rút được bài học từ những sai lầm trong quá khứ sẽ phải lặp lại những sai lầm đó.” Nếu bỏ qua những bài học quá khứ, bất kể từ nguồn nào, chúng ta có thể sẽ trở thành nạn nhân của quá trình thử và sai. Khi phớt lờ những bài học lịch sử, chúng ta sẽ phải tự mò mẫm và chính quá trình này sẽ thử thách lại chúng ta, và những sai lầm của chính chúng ta cuối cùng sẽ phá hỏng cuộc đời chúng ta.
Có lẽ cái may mắn nằm ở chỗ những người thất bại không rao giảng kinh nghiệm cá nhân cho tất cả mọi người. Nếu chúng ta có thêm cơ hội học hỏi từ những trải nghiệm tiêu cực của người khác, có lẽ chúng ta sẽ có thể cứu rỗi chính cuộc đời mình khỏi một vài tai họa nào đó.
Jim Rohn. “Những mảnh ghép cuộc đời.”
